czastykl

Jeśli się nie mylę, to miałem wtedy osiem, może dziewięć lat. To było tak dawno, mój Aniele, tak dawno. Miałaś długie blond włosy i byłaś najwyższą dziewczyną we wszystkich drugich klasach. Nosiłaś przemycane bułgarskie swetry, których barwy, będąc tak nieprzyjemnymi w dotyku, elektryzowały się fantastycznie.

Klasowe zdjęcie stało oparte u wezgłowia mojej amerykanki. Co wieczór, tuż przed snem, całowałem malutką podobiznę uśmiechającą się nieśmiertelnie, więc nieludzko, wśród wielu innych, plastykowych twarzy.

Kasiu, Aniele mojej pierwszej fantasmagorii, wtedy już musiałem przeczuwać, że u Sarmatów panował matriarchat. Byłaś taka miękka, silna, jasna i niewinna. Skąd miałem wiedzieć, teraz wiem, lecz wtedy?

A czym różni się trzymanie papierosa przez dziewczynki od trzymania przez chłopców? – zapytała mnie Piekielna, przez nieprzyjaciół nazywana żartobliwie kobietą-kotem. Czuję się zażenowany, jakbym, co najmniej, miał filariozę Bancrofta: Conne i Janis również nie umiały różnicy ustalić, a takowa jest i spora, i  istotna – nie powiem, że taka jak przy siusianiu, ale mógłbym. Zanim jednak przejdziemy do końcowych wyjaśnień, przypomnijmy sobie cztery podstawowe, oczywiście będące typami idealnymi, sposoby trzymania papierosa:

Podczas gdy kobiety wykazują tendencje do palców prostowania i kierowania czubków ich ku niebu, mężczyźni zdają się dużo częściej palce zginać jednocześnie nadając im orientację poziomą. Dzieje się tak z prostych przyczyn: kobiety podczas palenia, bardzo erotycznego skądinąd, dążą do uwypuklenia nadgarstków, gdzie skóra jest gładka i miękka, mężczyźni natomiast zainteresowani są stanem swojego zarostu, dlatego szczękę sobie podtrzymują podczas zaciągania się dymkiem. Nie muszę chyba dodawać, że spotykanie w obrębie swojej płci tendencji typowych dla odmiennej uznajemy za patologię.

(…) Nieśmiało, jakby zdumienie i zmienność dnia mogły odebrać mu jego prawa, jakby prawa rządzące światem mogły odejść do historii, jakby historia, którą wciąż przytaczam, mogła kogoś zmienić lub zdumieć -  cierpliwie oglądany z brzegu dziki zachód słońca – wieczór szykował się do tryumfu. Było cicho, obraz jeziora zmieniał się z widzialnego w słyszalny, świadomość istnienia rosła, aż stała się czuciem chłodnego i wilgotnego policzka, także wzroku niebezpieczeństwa na potylicy i łopatkach. Owe mazurskie pieszczoty i pocałunki były jedynymi dostępnymi mi, z coraz mniej licznych a bardziej wyrafinowanych przyjemności.

Komary ufnie kończyły polowanie, widnokrąg zmniejszał się jak pewność siebie, linia horyzontu była już w otchłani, przenikał chłód. Na piękno-górskim molo zachodziło ostatnie słońce papierosa. Szybko zaciągnął się nim po raz ostatni, rozdeptał butem, ciskając dłonie w kieszenie polara i kryjąc głowę w ramiona skierował się do pobliskiego domku.

Z niecierpliwością oczekujmy chwili, gdy doń dotrze, gdy światło z okna, bądź uchylonych drzwi, oświetli jego twarz. Jego płci, chociażby po sposobie trzymania papierosa, można się domyślić. Liczmy, że kiedy zaśnie wkradniemy się do jego pokoju i przeglądniemy rzeczy, co nam pozwoli na lepsze poznanie i obiektywizację obrazu.(…)

Do niedawna na najwyższej półce szafy, w kwaterunkowym mieszkaniu babci, leżały Dzieła Zebrane Emila Zoli (Książka i Wiedza, Warszawa 1954). Cegła: 1108 stron formatu niewiele mniejszego niż A4, na każdej dwie kolumny petitki. Jestem bibliofilem, nie poradzę, lubię zapach i fakturę starych książek, pożółkłe kartki, twarde, obszyte materiałem, wiecznie strzępiące się okładki.

Zacząłem od W matni, jestem po dwóch rozdziałach. Tłumaczenie Romana Kołonieckiego, a wiadomo, że nawet najlepszą książę można podczas translacji schrzanić. Poruszam się po tekście ze swobodą, podczas lektury odczuwam przyjemność, nie mam czasu, by wstać i zrobić sobie kolejną kawę. Niestety zmęczone oczy nie przekazują już obrazu w pełnej wyrazistości, łzawią; mrużę je, próbując jeszcze przeciągnąć dzisiejszą jawę.

Czytanie notorycznie pozostaje łatwiejsze niż życie w prawdziwym świecie.

Wczesnym rankiem drugiej soboty października Piekielna obudziła się zmarznięta, więc, na otaczający ją świat, zła jak osełka. Temperatura pokoju, nie różniąca się wiele o tej na zewnątrz, sięgała, pomimo dawnego minięcia czasów wielkiego spokoju, w którym to spało się przy otwartym oknie,  ledwie kilku plusów. Kołdra, powleczona w kupioną na targowisku kopertę z kory, utrzymywała ciepło, nie na tyle niestety, by zechciało się młodej damie, co w wolne dnie miała w zwyczaju, tkwić do południa w łóżku. Podeszła do kaloryfera- parzył zimnem. Ekran monitora pokrył szron. Piekielna, przeklinając w duchu elektrociepłownię, zeszła do samochodu po skrobaczkę do szyb. Musiała odpalić komputer: okazywał się jedynym pewnym źródłem ciepła.

Conne, nadal postrzegała świat sercem, widok więc miała rozległy, boć i serce wielkie, choć z medycznego punktu widzenia nie było powiększone. Nie próbowała niczego brać na rozum, pamiętała, że logika jest owego kastracją. Jak może być inaczej? Świat mu się wymyka, najbardziej zaś wyłącznie ludzki języka. Nie dałoby się powiedzieć o ludziach niczego prawdziwego, gdyby każdy człowiek był od drugiego cakowicie inny. Zgoda: odznaczają się od siebie, ale nie dlatego, że są od siebie różni lecz, że są nieidentyczni. O!

W życiu nic nie jest pewne. Oczywiście (co znaczy, że poprzednie zdanie jest nielogiczne) prócz tego.